PVC, czyli polichlorek winylu, to związek chemiczny służący do wytwarzania tworzyw sztucznych. PVC znajduje szerokie zastosowanie w różnych gałęziach gospodarki, w tym w produkcji okien. I choć wydawałoby się, że nie stanowi dla nas większej tajemnicy, na jego temat powstało wiele szkodliwych mitów. Postanowiliśmy rozprawić się z tymi najpopularniejszymi!
Zanim jednak do nich przejdziemy, odpowiedzmy na podstawowe pytanie – czym jest PVC? Zgodnie z definicją, PVC to polimer syntetyczny otrzymywany w wyniku polimeryzacji chlorku winylu. PVC cechuje się wysoką wytrzymałością mechaniczną i odpornością na działanie wielu substancji chemicznych, a przy tym wykazuje właściwości termoplastyczne. PVC jest wykorzystywany do wytwarzania tworzyw sztucznych – jest stosowany między innymi do wykonywania:
W tym miejscu warto też podkreślić, że często słyszany w Polsce skrótowiec PCV jest niepoprawny. Międzynarodowa nazwa tego surowca to polyvinyl chloride, dlatego jedynym skrótowcem, jaki powinien być używany, jest właśnie PVC. Jeśli zatem kiedykolwiek i gdziekolwiek natkniemy się na okna PCV, możemy być niemal pewni, że to nic innego jak okna PVC, tylko niewłaściwie nazwane.
Najwyższy czas uporać się z najpopularniejszymi mitami na temat PVC. Co najczęściej można usłyszeć o polichlorku winylu i ile w tych informacjach jest prawdy?
Monomery w postaci tego związku mogą występować w tworzywach PVC, ale jedynie w śladowych ilościach. Twierdzenie to ma swe korzenie w przeszłości – wówczas niedoskonałe jeszcze tworzywa rzeczywiście mogły zawierać większe ilości chlorku winylu. Obecnie jednak argument ten stracił na aktualności, a samo sformułowanie stało się mitem.
Prawda jest taka, że poziom toksyczności dymu powstającego przy spalaniu PVC oraz innych materiałów jest prawie identyczny. W przypadku pożaru największym zagrożeniem pozostaje więc tlenek węgla, a nie chlorowodór. Podobnie jest z wydzielaniem dioksyn – przy spalaniu PVC jego poziom jest zbliżony do tego, obserwowanego przy spalaniu innych materiałów. Warto dodać, że większa emisja dioksyn towarzyszy choćby pożarom lasów, produkcji żelaza, przetwarzaniu złomu metali nieżelaznych czy spalaniu węgla w sieciach energetycznych.
Mowa przede wszystkim o stabilizatorach oraz plastyfikatorach zawierających kadm, ołów czy ftalany. Choć są one wykorzystywane w procesie produkcji, trwale wiążą się z materiałem, przez co nie są zdolne do uwalniania się z gotowych wyrobów. Ponadto coraz częściej sięga się także po nowoczesne, ekologiczne stabilizatory.
Wręcz przeciwnie! Mimo że początkowo rzeczywiście tak sądzono, okazało się, że wyroby z PVC po oczyszczeniu, rozdrobnieniu i zmieszaniu z innymi składnikami mogą stanowić surowiec służący do wytwarzania rur czy profili okiennych.
To jeszcze nie wszystkie mity, jakie można usłyszeć o PVC. Wiele z nich dotyczy bezpośrednio produkowanych przy jego użyciu okien. Ile prawdy jest w tych najczęściej powielanych?
Wszystkie okna, które zostały dopuszczone do sprzedaży, przeszły kontrolę PZH i otrzymały atest higieniczny. Gdyby w trakcie badań stwierdzono, że profile okienne z PVC mają toksyczne oddziaływanie, z pewnością nie trafiłyby na rynek. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, podczas pożaru z wyrobów PVC mogą wydzielać się trujące związki, ale na poziomie niemal identycznym, jak w przypadku innych materiałów. Co więcej, produkty z PVC trudno się zapalają i zazwyczaj same gasną.
Wilgoć, pleśń i grzyb może powstać w każdym pomieszczeniu, w którym jest zła wentylacja. Winne nie są tu zatem same okna – choć modele wykonane z PVC cechują się bardzo dobrą szczelnością, przy odpowiedniej wentylacji, stosowaniu listew wentylacyjnych czy częstym wietrzeniu, ryzyko pojawienia się wilgoci czy rozwoju pleśni lub grzybów jest niewielkie.
Tę teorię, mimo że bardzo popularną, również należy uznać za nieprawdziwą. Właściwie konserwowane okna z PVC wykazują dużą odporność na niekorzystne czynniki zewnętrzne, dzięki czemu pozostają białe przez wiele lat. Trzeba jednak pamiętać, by do ich czyszczenia nie używać silnych środków myjących, zawierających związki o odczynach zasadowych lub kwasowych, które mogą spowodować uszkodzenie powierzchni profili.
Odkształcenia zdarzają się, ale dotyczą wyłącznie niskiej jakości okien, które wykonano bez stalowych wzmocnień – one bowiem wpływają na stabilność produktu. Warto więc wybierać okna PVC wysokiej jakości, których problem ten nie dotyka.