Nawet najwyższej jakości okna z biegiem czasu zaczynają się brudzić i ulegać stopniowemu zużyciu. I choć odpowiednie materiały wykorzystane do ich produkcji oraz prawidłowo przeprowadzony montaż mają ogromny wpływ na żywotność stolarki, nie bez znaczenia pozostaje też ich regularne czyszczenie i konserwacja.
Z reguły najwięcej czasu i energii poświęcamy na poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, jak wybrać dobre okna do domu. Należy jednak mieć świadomość, że nie mniej istotnym aspektem jest to, jak będziemy o nie później dbać. Każdego dnia bowiem na szybach i ramach osadzają się kurz oraz inne zanieczyszczenia, które mogą być pożywką dla wielu mikroorganizmów. Ponadto od zewnętrznej strony okna narażone są na wpływ czynników atmosferycznych czy powstawanie zabrudzeń spowodowanych przez ptaki.
To wszystko sprawia, że zarówno szyby, jak i ramy wymagają regularnego czyszczenia – i z zewnętrznej, i z wewnętrznej strony. Co jednak bardzo ważne, do mycia stolarki okiennej należy stosować odpowiednie preparaty i akcesoria. Zaleca się, by szyby i ramy myć czystą wodą lub przy użyciu środków przeznaczonych do pielęgnacji konkretnego rodzaju materiału – drewna, PVC czy aluminium. Korzystając z niewłaściwych produktów myjących, ryzykujemy nie tylko powstawanie zacieków i plam, ale nawet uszkodzenie okna. Do czyszczenia okien nie należy także stosować szorstkich ścierek czy szczotek, które mogą zarysować szybę czy ramę. Lepszym rozwiązaniem są specjalne ściereczki bawełniane lub z mikrofibry.
Należy jednak pamiętać o tym, że zużyciu ulegają również okucia i uszczelki – a to właśnie od nich w znacznej mierze zależą prawidłowe funkcjonowanie oraz szczelność okna. Z tego powodu stan okuć i uszczelek należy systematycznie kontrolować. Ponadto dwa razy w roku okucia powinny zostać wyczyszczone, a raz na rok – naoliwione.
Do mycia okuć, podobnie jak w przypadku szyb i ram, polecane są delikatne preparaty, najlepiej o neutralnym pH. Lepiej zrezygnować z silnie działających mleczek czyszczących i środków do usuwania kamienia i rdzy, gdyż mogą przyczynić się do uszkodzenia powłoki chroniącej przed korozją. Do naoliwiania natomiast zaleca się używać specjalnych preparatów, które w składzie nie zawierają rozpuszczalników – oleju do konserwacji okuć, smaru silikonowego lub wazeliny technicznej.
Analogicznie należy postępować z uszczelkami – muszą one być regularnie czyszczone i konserwowane. Dwa razy do roku, najlepiej wiosną i jesienią, uszczelki powinno się starannie umyć, a następnie miękką szmatką nałożyć na nie środek pielęgnacyjny – preparat do uszczelek okiennych, smar silikonowy lub wazelinę techniczną. Po tym najlepiej pozostawić okno otwarte na około 15-20 minut, by uszczelki dokładnie wyschły.
Jeśli zauważymy, że okucia lub uszczelki są uszkodzone, powinniśmy jak najszybciej je wymienić. Bagatelizowanie tego problemu może sprawić, że w wyniku nieszczelności lub niewłaściwego zamykania i otwierania okna, ulegnie ono wypaczeniu, zacznie pęcznieć, a do pomieszczenia będzie przedostawać się wilgoć i chłód. W takiej sytuacji konieczna może być już wymiana całego okna, a nie samych okuć czy uszczelek.
Choć nie zawsze się o tym wspomina, istotnym elementem konserwacji okien jest ich systematyczna regulacja. Pozwala to zmniejszyć ryzyko ich opadania czy wystąpienia problemów z otwieraniem lub zamykaniem okien. Pierwsza regulacja okien jest konieczna kilka miesięcy po zamontowaniu okien – szczególnie jeśli mają one duży rozmiar i ciężkie ramy. Krótko po montażu okna mogą mieć tendencję do opadania, więc ich wyregulowanie pozwoli uniknąć związanych z tym kłopotów.
Specjalnej pielęgnacji wymagają zwłaszcza okna drewniane – pod tym względem są one bardziej wymagające niż okna aluminiowe czy okna PVC. Przynajmniej raz w roku należy starannie wyczyścić ramy okien, sięgając w tym celu po łagodne środki bez substancji rozpuszczalnych czy składników o właściwościach ściernych. Dobrym rozwiązaniem jest też stosowanie mleczka konserwującego. Regularnie, szczególnie po sezonie zimowym, należy także kontrolować stan lakieru, który zabezpiecza powierzchnię drewna. Drobne pęknięcia czy zarysowania wydają się być błahym problemem, ale wraz z upływem czasu mogą się powiększać, a drewno w tym miejscu będzie narażone na działanie wilgoci i powstawanie uszkodzeń.
